poniedziałek, 16 lutego 2015

Schemat wypowiedzi monologowej



Schemat wypowiedzi monologowej – egzamin ustny z języka polskiego.


1.     Wstęp
-  ( krótkie przedstawienie problemu tematu np. motyw miłości to temat niezwykle popularny na przestrzeni wielu epok literackich. Możemy rozróżnić wiele modeli uczucia miłości. Teksty kultury prezentują nam topos miłości rodzicielskiej, partnerskiej między kobietą a mężczyzną czy miłości do ojczyzny).

2.     Postawienie tezy (stwierdzenie, założenie jakieś kwestii) 
Ten punkt wedle nowych zasad egzaminu ustnego można pominąć. Natomiast obowiązkowy na egzaminie pisemnym z języka polskiego!!!

3.     Odniesienie się do tematu.


4.     Dobór argumentów:
 - realizacja tematu  w oparciu o podany tekst literacki, obraz, itd.( analiza dzieła literackiego, malarskiego itp.), podanie stosownych argumentów do tematu
- przytoczenie własnych przykładów zgodnie z zapisami w temacie wypowiedzi (tj. przytoczenie innych dzieł literackich, filmowych, muzycznych, malarskich itd.)
4. Podsumowanie, wnioski:
- potwierdzenie tematu, rozważań (krótkie podsumowanie wypowiedzi).

Jak napisać rozprawkę?



Rozprawka - rodzaj wypowiedzi pisemnej, przedstawia tok rozumowania autora na dany temat. Celem rozprawki jest uzasadnić słuszność prawdy (twierdzenia, myśli) zawartej w temacie pracy lub ewentualnie obalenie tej prawdy.

Pisząc rozprawkę, uczeń może posłużyć się gotowymi schematami zdań:

Wstęp:
Nawiązując do tematu…,
Założeniem tematu jest…,
Odpowiedź nie jest prosta, dlatego stawiam hipotezę/tezę…, 

  Przejścia do następnych akapitów:
Powyższy opis nie jest jedynym w tym zakresie.
Oto...,
Chciałbym odwołać się do jeszcze jednego ważnego dzieła ...,
Kolejna książka, która omawia to zagadnienie to ...,
Uważam, że informacje o tym temacie odnajdziemy także w ...,
Sądzę, że właściwym przykładem będzie również ...,
Nie można pominąć w powyższym temacie utworu ...,
Uważam, że można odwołać się także do ...
Koniecznym jest rozważenie również…
Należy również uwzględnić…
Nie można pominąć…
Warto zauważyć…

  Zakończenie pracy:
Kończąc…..,
Stwierdzam, iż…..   Podsumowując moje rozważania jestem zdania, że…….
Na zakończenie warto dodać, że ....,
Zbiorę teraz uwagi końcowe ...,
Dokonam teraz ostatecznej oceny ....,
Czy udało mi się udzielić odpowiedzi, na pytanie postawione w temacie?
Sądzę, że tak/nie ponieważ ....,
Analizując wspominane utwory i dodając do nich własne przemyślenia, jestem w stanie stanowczo stwierdzić, że ...
Opieram swój wniosek…

Matura 2015. Lista lektur. Zobacz, jakie lektury będą obowiązywać na maturze z języka polskiego

Lista lektur - poziom podstawowy

  • Sofokles Antygona lub Król Edyp;
  • *Bogurodzica; Lament świętokrzyski
  • William Szekspir Makbet lub Hamlet;
  • *Jan Kochanowski – wybrane pieśni, treny (inne niż w gimnazjum) i psalm;
  • Adam Mickiewicz– sonety, Romantyczność, *Dziadów część III, *Pan Tadeusz;
  • Fiodor Dostojewski – wybrany utwór,np. Zbrodnia i kara, Łagodna
  • Bolesław Prus *Lalka;
  • Joseph Conrad Jądro ciemności;
  • Stanisław Wyspiański *Wesele;
  • Władysław Stanisław Reymont Chłopi (tom I –Jesień);
  • Stefan Żeromski – wybrany utwór (Ludzie bezdomni, Wierna rzeka, Echa leśne lub Przedwiośnie);
  • Jarosław Iwaszkiewicz – wybrane opowiadanie;
  • *Bruno Schulz – wybrane opowiadanie;
  • Tadeusz Borowski – wybrane opowiadanie;
  • wybrany dramat dwudziestowieczny z literatury polskiej (np. Stanisława Ignacego Witkiewicza, Sławomira Mrożka lub Tadeusza Różewicza);
  • wybrana powieść polska z XX lub XXI w. (np. Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka, Zofii Nałkowskiej Granica, Józefa Mackiewicza Droga do nikąd, Stanisława Lema Solaris, Juliana Stryjkowskiego Austeria,Tadeusza Konwickiego Kronika wypadków miłosnych);
  • wybrana powieść światowa z XX lub XXI w. (np. Franza Kafki Proces, Alberta Camusa Dżuma, George'a Orwella Rok 1984, Isaaca Bashevisa Singera Sztukmistrz z Lublina, Gabriela Garcii Marqueza Sto lat samotności, Umberto Eco Imię róży).
  • Witold Gombrowicz *Ferdydurke (fragmenty);
  • plus wybrane wiersze: Juliusz Słowacki, Cyprian Norwid, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Julian Przyboś, Józef Czechowicz, Konstanty Ildefons Gałczyński, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, Ewa Lipska, Adam Zagajewski, Stanisław Barańczak; Miron Białoszewski

Lista lektur - poziom rozszerzony

1. Teksty poznawane w całości
nie mniej niż 13 pozycji książkowych odpowiednio w trzyletnim bądź czteroletnim okresie nauczania oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości. Teksty określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
  • Horacy – wybrane liryki;
  • Jan Kochanowski Treny (jako cykl poetycki);
  • poezja barokowa (np. Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn);
  • wybrany wiersz z romantycznej poezji europejskiej;
  • Juliusz Słowacki Kordian lub Fantazy;
  • Zygmunt Krasiński Nie-Boska Komedia;
  • realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (np. Honoriusz Balzak Ojciec Goriot, Emil Zola Nana lub Gustaw Flaubert Pani Bovary);
  • Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy;
  • Gustaw Herling-Grudziński – wybrane opowiadanie;
  • Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata;
  • wybrana powieść lub zbiór opowiadań z XX lub XXI w. (np. Marii Dąbrowskiej, Zofii Nałkowskiej, Marii Kuncewiczowej, Józefa Wittlina, Józefa Mackiewicza, Juliana Stryjkowskiego, Andrzeja Kuśniewicza, Tadeusza Konwickiego, Stanisława Lema, Wiesława Myśliwskiego, Marka Nowakowskiego, Jerzego Pilcha, Olgi Tokarczuk, Stefana Chwina, Pawła Huellego);
  • wybrana powieść(lub zbiory opowiadań) dwudziestowiecznych autorów z literatury światowej (np. Franza Kafki, Thomasa Manna, Vladimira Nabokova, Alberta Camusa, Isaaca Bashevisa Singera, Johna Steinbecka, Kurta Vonneguta, Gabriela Garcii Marqueza, Günthera Grassa, Umberto Eco, Milana Kundery); wybrane wiersze dwudziestowiecznych poetów polskich (innych niż wymienieni na poziomie podstawowym).
2. Teksty poznawane w całości lub w części (decyzja należy do nauczyciela), przy czym nie można pominąć utworu oznaczonego gwiazdką teksty określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
  • wybrany esej Mieczysława Jastruna lub Zygmunta Kubiaka poświęcony kulturze antycznej;
  • Dante Alighieri Boska komedia;
  • Johann Wolfgang Goethe Faust;
  • Czesław Miłosz – wybrany esej;
  • Zbigniew Herbert – wybrany esej;
  • inny esej autora polskiego (np. Kazimierza Wyki, Jana Błońskiego, Marii Janion, Leszka Kołakowskie go, ks. Józefa Tischnera, Jarosława Rymkiewicza, Jerzego Stempowskiego);
  • wybrany reportaż autora polskiego (np. Ryszarda Kapuścińskiego, Krzysztofa Kąkolewskiego, Hanny Krall, Henryka Grynberga)
  • dziennik (np. Marii Dąbrowskiej, Zofii Nałkowskiej, Jarosława Iwaszkiewicza, Witolda Gombrowicza);
  • Jan Paweł II Tryptyk Rzymski;
  • Biblia (fragmenty Starego i Nowego Testamentu jako konteksty interpretacyjne dla lektury dzieł z innych epok).

http://www.cke.edu.pl/

Lektury, czy warto je czytać? -za i przeciw





Argumenty za:

1)    Dzięki czytaniu różnego rodzaju literatury wzbogacamy swoje słownictwo.

2)     Po przeczytaniu lektury na język polski mamy możliwość otrzymania dobrych ocen za odpowiedź.

3)    Dzięki czytaniu książek na pewno nie będziemy mieli aż tak wielkich kłopotów z ortografią.  Choć od czasu do czasu mogą się zdarzyć.

4)    Książki rozwijają i wzbogacają naszą wyobraźnię (nie to co telewizja).

5)    Zaczynamy przez pryzmat książki patrzeć trochę inaczej na świat.

6)    Dowiadujemy się historii naszego kraju lub innych państw.

7)    Jesteśmy bogatsi duchowo oraz napełnieni pozytywną energią.

8)    Uczymy się nie popełniać takich samych błędów co bohaterowie naszych książek.
 
9)    Dzięki czytaniu książek łatwiej jest nam pisać rozprawki na ich temat lub charakterystyki        bohaterów.

10)  Zapamiętujemy treść całej książki (nie to co po przeczytaniu ściągi).

11)  I jeszcze więcej.
Argumenty przeciw:


1)    Możemy popsuć sobie wzrok, jeżeli czytamy po ciemku (raczej to nikomu nie grozi).

2)    Będziemy mądrzejsi od innych.:p


Rola książki w moim życiu.


 

Książka odgrywa w moim życiu bardzo pozytywną rolę mimo, że na pierwszy rzut oka jej wygląd o tym nie świadczy.





Wszystkie lektury jakie do tej pory przeczytałam kształtowały i pobudzały moją wyobraźnię ponieważ w wielu przypadkach autor stworzył odrębne światy, a nawet istoty żyjące. Argumentem przemawiającym za tym, że książka odgrywa pozytywną rolę w moim życiu jest to, iż ten wielo stronicowy tom odrywa od rzeczywistości i pozwala zapomnieć o problemach dnia codziennego. Nie bez znaczenia pozostaje też fakt, że porusza ona ważne tematy polityczne i społeczne, które pozwalają mi się przyjrzeć bliżej problemom naszego świata. Powinnam przede wszystkim napisać o tym, że książka uczy, a wiadomo, że nauka jest bardzo ważna w życiu każdego człowieka. Udowodniono, że czytanie lektury wzbogaca słownictwo oraz, że dzięki temu maleje liczba popełnianych błędów ortograficznych i stylistycznych w pracach pisemnych. Wspomnę także o tym, iż książka pozwala się zapoznać ze złymi i dobrymi stronami charakteru ludzi, a niektóre z nich napisane są starszym językiem, dzięki czemu dowiadujemy się jak mówili ludzie w innych czasach. Myślę, że książka może stać się inspiracją do np. nagrania filmu lub namalowania obrazu, a jestem pewna, że takie prace odgrywają bardzo pozytywną rolę w naszym życiu. Lektura oddaje wspaniale wygląd niektórych miejsc poprzez ich opisanie,. Jeżeli te miejsca istnieją to niewątpliwie ich opisy zachęcą do odwiedzenia tych rejonów. Wspomnę jeszcze o tym, że książki mówią o odwadze, miłości i przyjaźni oraz poprzez ukazania walki dobra ze złem wskazują nam jaką drogę obrać, by być szczęśliwym i doczekać „szczęśliwego zakończenia”.


Plan to podstawa!

Egzamin dojrzałości zbliża się wielkimi krokami. Od dziś do matury zostało równo 76 dni, więc najwyższy czas zabrać się do nauki. Najważniejsze, to żeby zabrać się za to z głową i odpowiednią strategią.

Plan to podstawa


Bez planu twoje przygotowania będą przypominały miotanie się ryby w sieci. Teraz jest idealny moment, by ustalić sobie odpowiednią strategię. A więc kalendarz do ręki i…

1. Wyznacz sobie tzw. deadline, czyli nieodwołalny termin, do którego musisz przerobić cały materiał. Pozostały do matury czas poświęcisz na odpoczynek i ewentualne powtórki.
2. Przeanalizuj, które przedmioty wymagają najwięcej pracy i są dla Ciebie najważniejsze (np. z uwagi na punkty przy rekrutacji na studia).
3. Na każdy przedmiot i dział przeznacz sobie pewną ilość czasu i koniecznie to zanotuj. Jeśli przyjmiesz sobie, że jakiś temat zajmie ci trzy dni, to trzymaj się tego. Jeśli trzy godziny – też staraj się nie przekraczać wyznaczonych granic.
4. W planowaniu uwzględnij także czas na naukę bieżącą.
5. Każdą „sesję naukową” rozpoczynaj od krótkiej powtórki z dnia poprzedniego.
6. Sporządzone plany trzymaj w widocznym miejscu. Jeśli schowasz je do szuflady, równie dobrze możesz ich nie robić, bo raczej do nich nie zajrzysz.

Formuła matury ustnej z polskiego od 2015 roku

                           Tak wygląda matura ustna z polskiego 2015:

Etapy egzaminu
Objaśnienia
Czas
1. Losowanie tekstu kultury i polecenia
Uczeń na chybił-trafił losuje tekst lub kopię dzieła sztuki, którego problematykę będzie musiał pogłębić w odniesieniu do załączonego polecenia
-
2. Przygotowanie indywidualne
Zdający samodzielnie przygotowuje wypowiedź. Dozwolone jest sporządzanie notatek, planu ramowego, konspektu lub innych pomocy stworzonych samodzielnie i na miejscu
15 min.
3. Wygłoszenie przygotowanej wypowiedzi
Uczeń wygłasza (nie czyta!) swoją wypowiedź, którą sporządził na podstawie wylosowanego tekstu oraz własnej wiedzy
10 min.
4. Rozmowa z komisją
Rozmowa z egzaminatorami, która odnosi się do wygłoszonej przez ucznia wypowiedzi. Komisja nie może poruszać tematów i kwestii niezasygnalizowanych przez zdającego; może natomiast zadawać pytania mające na celu pogłębienie omówionego problemu, zaprezentowanie opinii ucznia, zwrócenie uwagi na nowe aspekty problemu itd.
5 min.